Πνευματικά Δικαιώματα Ιδιοκτησίας: Πολιτική και Διαχείριση

Διδάσκων/ουσα
ΜΑΡΚΑΤΟΥ ΜΑΡΙΑ
Κωδικός Μαθήματος
ΕΠ016
Πιστωτικές Μονάδες
5
Εξάμηνο
Χειμερινό

Σκοπός μαθήματος

Το μάθημα «Πνευματικά Δικαιώματα Ιδιοκτησίας- Πολιτική και Διαχείριση» είναι ένα διεπιστημονικό μάθημα το οποίο ασχολείται με την διδασκαλία της πνευματικής ιδιοκτησίας υπό το πρίσμα διαφορετικών επιστημών, όπως αυτές του μηχανικού, των επιχειρήσεων, των οικονομικών, της νομικής και των κοινωνικών επιστημών. Το μάθημα αναπτύσσεται γύρω από τέσσερις βασικούς άξονες:

α) την εισαγωγή στην πνευματική ιδιοκτησία,

β) την πολιτική και τα ζητήματα νομικής φύσης σχετικά με την πνευματική ιδιοκτησία,

γ) την διαχείριση και εμπορευματοποίηση της πνευματικής ιδιοκτησίας,

δ) τις εργασίες πρακτικής εξάσκησης και εξοικείωσης (workshops).

 

Μαθησιακοί στόχοι

Oι φοιτητές με την ολοκλήρωση του μαθήματος θα αποκτήσουν γνώση για:

1. Τις πλευρές που εμπλέκονται και τις διαδικασίες που απαιτούνται στην μετατροπή ενός ερευνητικού αποτελέσματος σε εμπορικό προϊόν.

2. Την προστασία, ανάπτυξη και διαχείριση της πνευματικής ιδιοκτησίας.

3. Τις επιστημονικές και εμπορικές πλευρές στις στρατηγικές κατοχύρωσης και αποτίμησης της πνευματικής ιδιοκτησίας.

4. Τα υποδείγματα πώλησης της πνευματικής ιδιοκτησίας και αδειοδότησης.

5. Την επιχειρηματική ανάπτυξη: Πνευματική ιδιοκτησία, επιχειρηματικό σχέδιο, χρηματοδότηση.

 

Περιεχόμενο μαθήματος

Ο πρώτος άξονας ασχολείται με τα διαφορετικά είδη και συστήματα της προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας καθώς και στους διαφορετικούς μηχανισμούς μέσω των οποίων η πνευματική ιδιοκτησία μπορεί να παράγει εισόδημα. Στο πλαίσιο αυτό διδάσκονται τρόποι με τους οποίους η πνευματική ιδιοκτησία αυξάνει την ανταγωνιστικότητα, ενσωματώνεται στην επιχειρηματική στρατηγική αποτελώντας ένα στρατηγικό περιουσιακό στοιχείο.

Ο δεύτερος άξονας εστιάζει στην κατανόηση της πνευματικής ιδιοκτησίας ως χρηματοοικονομικό περιουσιακό στοιχείο, ενώ ο τρίτος στα νομικά εργαλεία που απαιτούνται για την εμπορευματοποίηση της πνευματικής ιδιοκτησίας. Στο πλαίσιο αυτό διδάσκονται τα κύρια είδη και τα χαρακτηριστικά των συμβολαίων πνευματικής ιδιοκτησίας καθώς και των συμφωνιών προς αξιοποίηση αυτής, όπως και οι τρόποι διαχείρισης των πελατών αλλά και των πλευρών που πρέπει να ληφθούν υπόψη κατά την διάρκεια διαπραγματεύσεων των τεχνολογιών αδειών χρησιμότητας.

Τέλος ο τέταρτος άξονας αναφέρεται στην πρακτική εξάσκηση των θεωρητικών εννοιών με στόχο την εξοικείωση όσον αφορά στους μηχανισμούς, τις πηγές, τις τεχνικές και τα διαφορετικά δεδομένα κατά την διάρκεια διαδικτυακών αναζητήσεων διαφορετικών ειδών πνευματικής ιδιοκτησίας.

Οι ενότητες και τα ζητήματα που θα εξεταστούν στο μάθημα καλύπτουν τα εξής:

1. Προστασία και κατοχύρωση μέσω ευρεσιτεχνιών:

i Βασικές αρχές και διαδικασίες.

ii Εθνικό και διεθνές θεσμικό πλαίσιο, ρυθμίσεις- κανονισμοί και πρακτικές.

iii Ομοιότητες και διαφορές μεταξύ του ευρωπαϊκού και αμερικανικού θεσμικού πλαισίου και πρακτικών.

2. Στρατηγικές δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας:

i Επιστημονικά και εμπορικά ζητήματα.

ii Τρόποι και μηχανισμοί ανάπτυξης στρατηγικών πνευματικής ιδιοκτησίας με στόχο την επιτάχυνση της καινοτομικής διαδικασίας και την εξασφάλιση των επενδύσεων σε πνευματική ιδιοκτησία.

iii Διαχείριση δικαστικών αγωγών, παραβίασης και αναγκαστικής εκτέλεσης πνευματικής ιδιοκτησίας. iv Υποδείγματα και μέθοδοι αδειοδότησης και στρατηγικές διαπραγμάτευσης.

 

Τρόπος αξιολόγησης

Το μάθημα αναπτύσσεται σε 13 εβδομάδες κατά την διάρκεια του χειμερινού εξαμήνου. Κάθε εβδομάδα περιλαμβάνει διάλεξη και παρουσίαση επιλεγμένων μελετών περιπτώσεων ανάλογα με το περιεχόμενο της διάλεξης. Οι φοιτητές αξιολογούνται με βάση την συμμετοχή τους στο μάθημα (10%), την υποβολή και παρουσίαση ατομικής γραπτής εργασίας στο μέσον του εξαμήνου (30%) και την υποβολή και παρουσίαση ομαδικής εργασίας- σχεδίου (60%).

 

Βιβλιογραφία

Besen, S.M. & Raskind. L.J. (1991), "An Introduction to the Law and Economics of Intellectual Property”, Journal of Economic Perspectives, 5(1), 3-27.

Davis, L. (2008), “Licensing Strategies of the New “Intellectual Property Vendors”, California Management Review, 50(2), 6-30.

Fink, C. (1998), Intellectual property rights and economic development, World Bank Group.

Gans, J.S. & Stern, S. (2003), “The Product Market and the Market for “Ideas”: Commercialization Strategies for Technology Entrepreneurs”, Research Policy, 32, 333–350.

Gilbert, R. & Shapiro, C. (1990), “Optimal Patent Length and Breadth”, RAND Journal of Economics, 21 106–112.

Ginarte, J.C. & Park, W.G. (1997), “Intellectual property rights and economic growth”, Contemporary Economic Policy, 15, 51-61.

Grimaldi, M., Cricelli, L., Di Giovanni, M. & Rogo, F. (2015), “The patent portfolio value analysis: A new framework to leverage patent information for strategic technology planning”, Technological Forecasting and Social Change, 94, 286-302.

Hanel, P. (2006), “Intellectual property rights business management practices: A survey of the literature”, Technovation, 26(8), 895-931.

Levin, R.C., Klevorick, A.K., Nelson, R.R. & Winter, S.G. (1987), “Appropriating the Returns from Industrial Research and Development”, Brookings Papers on Economic Activity, 3, 783–820.

Lemper, T.A. (2012), “The critical role of timing in managing intellectual property”, Business Horizons, 55(4), 339-347.

Lerner, J. (1994), “The Importance of Patent Scope: An Empirical Analysis”, The RAND Journal of Economics, 25, 319–333.

Mansfield, E. (1986), “Patents and Innovation: An Empirical Study”, Management Science, 32(2), 173-181.

Maskus, K.E. & Penubarti, M. (1995), “How trade- related are intellectual property rights?”, Journal of International Economics, 39, 227-248

Mazzoleni , R. & Nelson, R.R. (2016), “Economic Theories about the Benefits and Costs of Patents”, Journal of Economic Issues, 32(4), 1031-1052.

Pisano, G.P. (2010), “The evolution of science-based business: innovating how we innovate”, Industrial and Corporate Change, 19(2), 465–482.

Posner, R.A. (2005), “Intellectual Property: The Law and Economics Approach”, Journal of Economic Perspectives, volume 19(2), 57–73.

Schankerman, M. (1998), “How Valuable is Patent Protection? Estimates by Technology Field”, The RAND Journal of Economics, 29(1), 77-107.

Scotchmer, S. & Green, J. (1990), “Novelty and Disclosure in Patent Law”, RAND Journal of Economics, 21, 131–146

Smith, G.V. & Parr, R.L. (2000), Valuation of Intellectual Property and Intangible Assets, Third Edition, New York: John Wiley & Sons.

Smith, M. & Hansen, F. (2002) "Managing intellectual property: a strategic point of view", Journal of Intellectual Capital, 3(4), 366-374

Tan, H.P., Plowman, D. & Hancock, P. (2007), "Intellectual capital and financial returns of companies", Journal of Intellectual Capital, 8(1), 76-95.

Teece, D.J. (2010), “Business Models, Business Strategy and Innovation”, Long Range Planning, 43(2–3), 172-194.

WIPO (2012), The enforcement of intellectual property rights, Geneva: WIPO Publications.

WIPO, (2008), WIPO Intellectual property handbook, Geneva: WIPO Publications.

© 2015 Π.Μ.Σ. ΝΕΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ.